شیراز شهری با قدمت چندین هزار ساله است. گواه این موضوع وجود مجموعه تاریخی پاسارگاد مربوط به دوره هخامنشی در نزدیکی شهر شیراز است. این مجموعه نخستین پایتخت هخامنشیان است و شامل بنا هایی نظیر آرامگاه کورش و کمبوجیه، کاخ دروازه، کاخ اختصاصی، کاخ بار عام، چند کوشک، کارونسرای مظفری، سازه های دفاعی تل تخت، باغ پادشاهی پاسارگاد، محوطه مقدس، آبنماهای باغ شاهی، تنگه بلاغی و پل می باشد. تاریخ خواندنی و عبرت برانگیز هخامنشان از این شهر آغاز شده و دیدن سازه های باقی مانده از آن بر رهگذران شیراز خالی از لطف نخواهد بود.
موقعیت قرار گیری
بی شک هخامنشیان در انتخاب مکانی برای ساخت شهر خود دقت بسیار به خرج داده اند. شهر باستانی پاسارگاد بر روی دشتی مرتفع در حصار کوهستانی زاگرس قرار دارد و این دشت قسمتی از دشت های تنگه بلاغی و مرغاب به حساب می آمده است. این منطقه از نظر آب و هوایی، زمستان هایی نسبتا سرد و تابستانی معتدل دارد. حضور انسان در این منطقه قدمتی به اندازه دوران پارینه سنگی دارد. در گذشته دور رودخانه ای از میان این سرزمین عبور می کرده و به همین دلیل از این دشت، سرزمینی سرسبز و حاصلخیز پر از درختان زیبا و جویبار های کوچک ساخته پدید آورده بود.
وجه تسمیه
در رابطه با وجه تسمیه نام این شهر روایات مختلفی وجود دارد. عده ای معتقدند نام پاسارگاد ساده شده پارسه گراد به معنای شهر پارس است. گراد، گرد و گور هر 3 در پارسی کهن به معنای شهر بودند. برخی دیگر معتقدند پاسارگاد معنای نیکان روزگار را در دل خود جای داده و از تغییر در تلفظ کلمه پَسَرگَد به وجود آمده است و در نهایت دسته آخر اعتقاد دارند پاسارگاد نام قبیله شاهان پارسی بوده و معنایی شبیه به آنان که گُرز گران می‌کشند، داشته است.
تاریخچه
کوروش بزرگ به عنوان نخستین پادشاه هخامنشی در سال های نخست سلطنت خود پایتخت هایی در انشان فارس، بابل و هگمتانه انتخاب می کند. آخرین جنگ مادها با هخامنشیان در نزدیکی همین دشت رخ داده بود و کورش تصمیم بر آن گرفت تا شهری در این دشت به عنوان پایتخت هخامنشیان بنا کند. در روایات و کتب تاریخی اینگونه ذکر شده که کوروش بعد از تصرف لیدی تصمیم می گیرد از آنجا حجاران و معماران زبر دست را به سرزمین پارس و پاسارگاد بیاورد تا با کمک آنها بتواند پایتخت باشکوه امپراطوری خود را بنا کند. پس از ساخت شهر پاسارگاد این مجموعه تا پایان دوره سلطنت کمبوجیه دوم، پسر کورش، پایتخت هخامنشیان باقیماند. قدیمی ترین بنای پاسارگاد تل تخت است و بیشتر بناها در زمان حکومت کورش بزرگ ساخته شده است. اما اتمام بعضی از این بناها تا دوره داریوش اول نیز ادامه داشته است. سنگ نوشته بیستون بر دل کوه بیستون به شرح سختی سال های نخستین حکومت داریوش اول و شرح دلایل کورش از برپایی حکومت هخامنشیان و ساخت آرمان شهری جهانی پرداخته است.
سال ها بعد در زمان حمله اسکندر و فتح قلمرو هخامنشیان به دست او، به دلیل وجود ارادت وی به کوروش بزرگ، تمام تلاش خود را برای حفاظت از مقبره کورش انجام داد. در دوره ورود اسلام به سرزمین ایران، آرامگاه کوروش رفته رفته به ملک سلیمان تغییر نام پیدا کرد و پاسارگاد نیز به مشهد سلیمان شهرت یافت. مسجد اتابکی از یادگارهای سلسله اتابکان بر روی ستون های باقی مانده یکی از کاخ ها در کنار مقبره کوروش می باشد و نشان از اهمیت اتابکان به منطقه پاسارگاد دارد.
آثار باقی مانده موجود در پاسارگاد
1. آرامگاه کورش بزرگ
قطعا مهم ترین بنا در این مجموعه آرامگاه کوروش بزرگ است که در دوره ورود اسلام به این بنا مشهد مادر سلیمان نیز گفته می شد. بنای آرامگاه از دو بخش شامل شش پله در پایین و اتاقکی کوچک با سقفی شیبدار در بالای پله ها تشکیل شده است. ارتفاع بنا به حدود 11 متر می رسد. جنس بنا از سنگ های آهکی بزرگ سفید است و با بست های فلزی دم چلچله ای به هم متصل شده اند ولی امروزه اثری از آنها بر سنگ ها باقی نمانده و تمامی آنها را برده اند.
2. آرامگاه کمبوجیه اول
آرامگاه کمبوجیه اول پدر کوروش بزرگ همانند برجی سنگی در دل دشت بوده اما امروزه از این برج فقط دیواری باقی مانده است. معماری بنا، هم تداعی گر بنای مذهبی است و هم بنای تدفینی به همین دلیل بر سر کاربری اصلی این بنا اختلاف نظر وجود دارد. برخی آن را آرمگاه پدر کوروش بزرگ و برخی دیگر آرامگاه کاساندانه همسر کوروش می دانند. در دوره ورود اسلام نیز این بنا به زندان سلیمان معروف بوده که البته این فرض توسط مورخین رد شده است. این بنا شباهت بسیار زیادی به نقش رستم دارد. پایه برج از سه پله بزرگ تشکیل شده، در بالای ورودی دو پنجره نمادین و کور خود نمایی می کند و دیوار از روی هم قرار گرفتن 15 ردیف سنگی شکل گرفته است. آنچه از ارتفاع دیوار باقی مانده است چیزی در حدود 14 متر می باشد.
3. مجموعه شاهی
این مجموعه متشکل از چندین کاخ است و در بخش مرکزی شهر به نام چهار باغ قرار گرفته است. کاخ های مجموعه شامل تالار عمومی، کاخ مسکونی کوروش دوم، کاخ دروازه و کوشک ها می باشد.
4. کاخ بار عام
کاخ بار عام که می توان از آن به عنوان اولین مقر سازمان ملل یاد کرد، محل پذیرایی کوروش بزرگ از میهمانان ویژه اش بوده است. اجزای تشکیل دهنده این کاخ شامل تالاری بزرگ با سقفی بلند و هشت ستون، دو اتاق و چهار ایوان در چهار طرف کاخ با ستون هایی کوچک می باشد. ارتفاع تالار از ایوان بلندتر است. ستون های تالار متشکل از سرستون ها و زیرستون های سنگی سیاه رنگ و بدنه اصلی آنها از سنگ سفید می باشد. ستون ها و درب های ایوان نیز تماما از جنس سنگ سیاه بوده است. بر روی ورودی هر یک از ایوان ها نقوشی منحصر به فرد دیده می شود. این نقوش از باورهای ملل مختلف به خصوص آشوریان گرفته شده و مطابق فرهنگ و باور ایرانیان بازپروری شده است. نقش ایوان شمال غربی شامل ترکیب پای انسان و پای عقاب، نقش ایوان جنوب غربی شامل ترکیب پای انسان و پای حیوان و نقوش جنوب شرقی شامل گاو، ماهی و انسان هستند.
5. کاخ دروازه
کاخ دروازه در حقیقت دروازه ورودی شهر به مجموعه پاسارگارد بوده و شباهت بسیاری بین این کاخ و کاخ دروازه ملل در تخت جمشید می توان دید. بنا از تالاری بسیار بزگ و با ارتفاع زیاد شکل گرفته و بر هشت ستون سنگی استوار بوده که شکل کلی ستون ها شباهت زیادی به ستون های تالار بار عام داشته است. تالار دارای چهار ورودی شامل دو ورودی اصلی در سمت جنوب شرقی و شمال غربی و دو ورودی فرعی در سمت های جنوب غربی و شمال شرقی بوده است. در همجواری ورودی های اصلی، دو اتاق با کاربری نگهبانی نیز وجود داشته و دور تا دور کاخ را دیواری بلند از جنس کاهگل می پوشانده است. بر تنها جرز تقریبا سالم این کاخ نقشی از انسانی دارای چهار بال در حال نیایش را می توان دید، این سنگ نگاره تنها سنگ نگاره مجموعه پاسارگاد است که تقریبا سالم مانده است.
6. مجموعه باغ شاهی و آب نماها
باغ شاهی کوروش یا پردیس کوروش به عنوان اولین نمونه باغ سازی ایرانی شناخته می شود. کانال هایی برای عبور آب در این باغ وجود داشته که این کانال ها علاوه بر جنبه زیبایی شناسی خود، وظیفه آبیاری باغ را نیز بر عهده داشتند. کانال ها از دو بخش حوضچه و جوی آب شکل گرفته بودند. وظیفه حوضچه ها کنترل سرعت آب و گرفتن گل و لای و وظیفه جوی ها انتقال آب به سراسر باغ بوده است. آب مورد نیاز باغ از رودخانه پلوار انشعاب می گرفته است. در دو طرف باغ دو کوشک وجود داشته که کاربری آنها برای استراحت و لذت از مناظر زیبای باغ بوده است. تمامی کاخ های مجموعه در این باغ قرار داشته اند و هر کاخ فضایی از باغ را به خود اختصاص داده است.
7. استحکامات دفاعی تل تخت
تل تخت، ارگ پادشاهی پاسارگاد بوده و در زمان کوروش بزرگ، به دستور او شروع به ساخت آن می شود اما قبل از اتمام ساخت، کوروش دار فانی را وداع گفته و ادامه ساخت این ارگ به دست داریوش انجام می گیرد. با تصمیم داریوش بنا از ارگ پادشاهی به دژ و خزانه سلطنتی تغییر کاربری می دهد و تغییراتی در ساخت آن صورت می گیرد. در بخش شمالی دو پله برای رسیدن به تخت پادشاهی وجود داشته، در بخش جنوبی، استحکامات دفاعی بر بالای تپه ای قرار گرفته و در بخش غربی یک تالار بزرگ ستون دار دیده می شود. محوطه این بنا در حمله سلوکیان به فارس ویران شد.
8. محوطه مقدس
در میان دشت دو سکوی سفید رنگ به چشم می خورد. یکی از آنها دارای هشت پله و دیگری برآمدگی مستطیل شکل بدون پله می باشد. بر اساس مطالعات تاریخی این سکو ها متعلق به دوران کوروش بزرگ بوده و کاربری آنها آتشدانی برای مراسم مذهبی ذکر شده است. در فاصله ای نزدیک به این سکوها بر روی تپه ها سازه ای دارای پنج طبقه وجود داشته که طبقات اول تا چهام آن از جنس سنگ لاشه ای و طبقه پنجم آن از جنس خشت ساخته شده بود. اینگونه تصور می شود که کاربری این سازه برای انجام تشریفات مذهبی و یا انجام مراسم قربانی بوده است. از این سازه امروزه تنها چیزی شبیه یک تپه باقی مانده است.
9. سنگ نگاره انسان بال دار
این سنگ نگاره، سالم ترین سنگ نگاره باقیمانده از دوره هخامنشیان در مجموعه پاسارگاد می باشد. اگرچه به مرور زمان جزییات ریز سنگ نگاره از بین رفته، ولی نقش کلی آن همچنان پا برجا مانده است. نقش سنگ نگاره نشان دهنده مردی از نیم رخ با ریش کوتاه و پر و ردایی بلند است. مرد دارای چهار بال است و به نظر می رسد در حال حرکت به سمت تالار می باشد. تاجی بزرگ و عجیب بر سر این مرد دیده می شود و دستانش نیایش گونه تا نزدیک سینه بالا آمده است. جزییات این نقش با توجه به فرهنگ های آشوری، مصری و ایلامی شکل گرفته و نشان از اتحاد و برابری در تفکر آرمان شهری کوروش بزرگ دارد.
10. پل
پل در نزدیکی باغ دروازه و بر روی شاخه ای از رودخانه پلوار قرار گرفته بود. گمان می رود ارتفاع ستون های پل نزدیک به 2 متر با سطح مقطعی مربعی شکل بوده باشد. طبق نظر مورخان قدمت این پل به اواخر دوران هخامنشی باز می گردد.
11. تنگه بلاغی
دره ای سبز و زیبا میان دو دشت سعادت شهر و پاسارگاد قرار داشته که به تنگه بلاغی مشهور بوده است. این دره دارای رود خانه ای دائمی است که سرچشمه آن در روستای قصر یعقوب قرار دارد و پس از گذر از راهی طولانی به رودخانه کر می ریزد. آثار متعددی از دوره پارینه سنگی تا دوره اسلامی در این دره یافت شده که نشان از اهمیت و آبادانی این دره در طول تاریخ برای انسان را دارد.
12. مسجد پاسارگاد
مسجد پاسارگاد مربوط به دوره اسلامی و حکمرانی اتابکان می شود. در دوره اسلامی محوطه پاسارگاد ملک سلیمان شناخته می شد و ارزش زیادی برای مقبره کوروش بزرگ به عنوان مقبره مادر سلیمان قائل بودند. به همین جهت تصمیم بر ساخت مسجدی در نزدیکی مقبره می گیرند. ستون های کاخ کوروش را به نزدیکی مقبره منتقل می کنند و بر روی آنها مسجد اتابکی را برپا می کنند. برای ساخت دیواره ها نیز از سنگ های کاخ بار عام برداشته شده بود. در حدود سال 1350 شمسی تمامی سنگ ها و ستون ها به محل اصلی خود بازگردانده شد.
13. کاروانسرای مظفری
بنای کاروانسرای مظفری در دوره آل مظفر با دستور شاه شجاع مظفری در محوطه پاسارگاد ساخته شد و مصالح آن را از کاخ های کوروش بزرگ برداشته اند. این بنا شامل حیاطی بزرگ همراه با ایوان می باشد، داخل آن از اتاق های کوچک و بزرگ شکل گرفته و ورودی بنا از سمت شرق بوده است.
بهترین زمان سفر
بهترین زمان سفر به مجموعه پاسارگاد اواخر زمستان تا انتهای فصل بهار می باشد. بهتر است زمان سفر خود را به گونه ای تنظیم کنید تا در انتهای بازدید از دشت مرغاب نیز بتوانید دیدن کنید.
ثبت ملی مجموعه تاریخی پاسارگاد
مجموعه پاسارگاد در شهریور ماه 1310 با شماره 19 به ثبت آثار ملی ایران و در سال 1383 شمسی با شماره 1106 در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
در دنیای ما زیبایی و حیرت آور بودن گونه های مختلفی دارند، از عجایب طبیعی گرفته تا مواردی که توسط انسان ساخته شده اند، آثاری که هنوز پایدار هستند و یا اینکه به ویرانه تبدیل شده اند. فهرست این مقاله نیز حاوی برخی از زیباترین عجایب دنیاست. از بقایای تمدن های گم شده که برخی از آنها هنوز هم رمز آلود هستند، تا شهرهای دلربا و اشیا و عناصر خیره کننده در دنیای طبعیت، تمامی این عجایب همگی در فهرست مقاله ای که مطالعه خواهید کرد حضور دارند.
حتماً تا به حال نشنیده بودید که چه کارهایی از دست خودروهای کاروان بر می آید. برای همین در این مطلب بعد از جستجو در میان خودروهای کاروان، خودروهای پیکنیکی و نمایشگاه های خودروهایی که اندازه یک خانه مجهز هستند، به دنبال مدرن ترین موارد گشتیم. فقط این را بدانید دیگر دورانی که خودروهایی مانند تصویر بالا در خیابان ها وجود داشت گذشته است.
قاره آسیا در حقیقت بزرگترین و در عین حال پرجمعیت ترین قاره جهان به شمار می آید، به طور کل این قاره فضایی معادل 44.58 میلیون کیلومتر مربع را اشغال کرده است و باید بدانید که در این فضا 4 میلیارد و 164 میلیون نفر زندگی می کنند. قاره آسیا بطور کلی متشکل از 48 کشور مستقل، 6 کشور غیرمستقل و 6 کشور وابسته می باشد.
آیا هنگام جستجو در میان محتواهای مربوط به سفرهای هیجان انگیز در رسانه های اجتماعی، فکر می کنید که همه در حال سفر به مکان های مشابه هستند؟ خوب اگر اینطور است باید دوباره فکر کنید. داده‌های آخرین گزارش سفر جهانی در "بازار جهانی سفر"، همه چیزهایی را که باید در مورد پرتقاضاترین کشورهای جهان بدانید را نشان می‌دهد. بیایید باهم نگاهی به آنها بیندازیم.
سفرهای جدیدی که در این ماه محبوب هستند، سفر اورینتال اکسپرس از میان آسیا است که در فوریه امسال همراه با جشنواره های محلی، کنسرت تیلور سویفت و نمایشگاه های فرهنگی در سراسر آسیا، از کره جنوبی تا نپال، باز می گردد. در حالی که جمعیت در سریلانکا در این زمان کم شده و جای خود را به سواحل خالی می دهد، ژاپن از مسافران خود استقبال می کند.
کوه های باشکوه، دره های رودخانه دار و دریاچه های یخی در این مسیرهای راه آهن مرتفع منتظر شما هستند. از یک ماجراجویی مجلل و چند روزه در پرو گرفته تا یک سفر کوتاه از مرز سوئیس به ایتالیا، همه این مسیرهای ریلی یک چیز مشترک دارند و آن مناظر کوه های سر به فلک کشیده است.
ترین ها
دیدنی ها
دانستنیهای سفر
غذاهای ملل
فرهنگ و هنر
ایران گردی
ایده های سفر
سفرنامه ها
اخبار
ویدیو
ایرانگردی
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
آب و هوا
