وقتی به برج های کج فکر می کنیم اولین تصویری که به ذهن می رسد احتمالا برج کج پیزا است. اما این بنای دیدنی معروف در واقع بلندترین و قطعا تنها برج کج موجود در جهان نیست. از نظر بصری، زاویه برج پیزا شگفت انگیز به نظر می رسد، چرا که زمین اطراف آن خالی است. با این حال، برج های کج دیگری نیز در سرتاسر جهان وجود دارند که بر روی زمین های کم ثباتی قرار دارند و همچنین نتیجه یک خطای انسانی هستند. آنها با میزان انحرافی که به سختی قابل تشخیص است تا به امروز پابرجا بوده اند، اما اگر مداخله ای برای تثبیت آنها صورت نگیرد، ممکن است در نهایت فرو بریزند. از سوی دیگر، برج های خارق العاده ای وجود دارند که در واقع از ابتدا به صورت کج طراحی شده اند. از هر دو دسته این بناها، در اینجا 11 برج کج از سراسر جهان وجود دارد که ارزش دیدن را دارند.
1. برج نویانسک (Nevyansk Tower)، نویانسک روسیه
اطلاعات کمی در مورد این برج وجود دارد به جز اینکه این برج توسط خانواده دمیدوف در قرن هجدهم ساخته شده است. البته در بین مردم محلی گمانه زنی هایی در مورد کاربرد این برج وجود دارد. برخی می گویند زندان بوده است و برخی دیگر بر این باورند که این یک برج مراقبت یا یک برج ناقوس بوده است، در حالی که گروه سوم ادعا می کنند که این بنا یک آزمایشگاه مخفی بوده که در آن شوروی آزمایش هایی را انجام می داده است. این برج دارای انحرافی با زاویه 3 درجه است.
2. برج کلیسای سورهازن (Suurhusen Church Tower)، سورهازن آلمان
برج کلیسا در سورهازن رکورد جهان را برای کج ترین برج غیر عمدی به خود اختصاص داده است. این برج بخشی از یک کلیسای گوتیک است و با زاویه 5.19 درجه منحرف شده است. زاویه برج کج پیزا با 1.22 درجه در مقایسه با این سازه چیزی نیست. این کلیسا در قرون وسطی بر روی کنده های بلوط ثابت ساخته شده بود، اما در قرن هجدهم، باتلاقی که کلیسا روی آن قرار داشت، تخلیه و باعث انحراف معروف آن شد.
3. بیگ بن (Big Ben)، لندن، انگلستان
باورش سخت است که این سازه نمادین در واقع کج است، اما واقعیت دارد! برج الیزابت یا بیگ بن، که در جهان به این نام شناخته می شود، سالانه 0.9 میلی متر کج می شود. این انحراف احتمالا به دلیل گسترش متروی لندن و پارکینگ های اطراف آن است. با این حال، مهندسان چندان نگران سرعت این انحراف نیستند، زیرا معتقدند حدود 4000 سال طول می کشد تا انحراف آن حتی به برج کج پیزا برسد.
4. پاگودای تایگر هیل (Tiger Hill Pagoda)، سوژو، چین
این پاگودا نام خود را مدیون تپه ای است که بر روی آن قرار دارد. خود پاگودا سالها قبل در سال 960 پس از میلاد ساخته شده و حدود 3 درجه کج است. این کج شدن به دلیل ترک خوردن دو ستون تکیه گاه برج است، زیرا نیمی از برج روی سنگ و نیم دیگر آن روی خاک قرار دارد. خوشبختانه، تلاش های موفقیت آمیزی برای تثبیت برج صورت گرفته است. با تقویت خاک زیر ستون با بتن، برج دیگر کج نمی شود. اما بین بدنه برج و فونداسیون تقریبا 2.3 متر اختلاف وجود دارد.
5. اوده کرک (Oede Kerk)، دلفت، هلند
کلیسایی که این برج به آن متصل است، در اصل کاتولیک بوده اما در جریان اصلاحات، پروتستان شد. برج کج این کلیسا اصلی ترین جاذبه توریستی آن است و یک تاجک مخروطی مرکزی بزرگ دارد که توسط چهار برجک در گوشه های آن احاطه شده است. ساخت این برج از سال 1325 تا 1350 و حدود 25 سال به طول انجامید و در واقع در زمانی که سازندگان در حال ساخت آن بودند در حال کج شدن بود. اگرچه سازندگان آن تلاش های متعددی برای رفع این انحراف انجام دادند، اما برج همچنان به طور مشهودی متمایل است. انحراف این برج ظاهرا به این دلیل است که باید کانال برای قرار دادن ساختمان برج تنظیم می شده است.
6. برج کج تورون (Leaning Tower of Toruń)، تورون، لهستان
این برج کج در قرون وسطی ساخته شده و کج شدن آن به این دلیل است که بر روی خاک رسی ساخته شده است که نمی تواند وزن برج را تحمل کند. به همین دلیل بالای برج آجری قرمز رنگ از پایین آن حدود 1.5 متر منحرف شده است. این برج در طول مدتی که پابرجا بوده از پادگان گرفته تا یک زندان زنان و حتی یک کافه، کاربردهای زیادی داشته است. افسانه ای که پیرامون آن وجود دارد دلیلی نه چندان علمی برای کج شدن آن به دست می دهد. این افسانه بیان می کند که ساخت برج، مجازات راهبی بود که به ایمان خود خیانت کرد. طبیعتا از آنجایی که راهب به عنوان یک گناهکار شناخته می شد، برج او کج شد. همچنین، افسانه ها نشان می دهد که گناهکارانی که از برج بازدید می کنند، حفظ تعادلشان در هنگام ایستادن در آنجا دشوار است.
7. بلفری بروژ (Belfry of Bruges) بروژ، بلژیک
ناقوس بروژ سنگ بنای این شهر بوده است. این برج از زمان ساخت آن در سال 1240 تاکنون سه بار بازسازی شده است. این برج که تقریبا 87 سانتیمتر به سمت شرق متمایل شده، محل چندین حادثه بوده است، بطوری که صاعقه به آن اصابت کرده و محل نه یک، بلکه دو آتش سوزی بوده است. خوشبختانه مردم بلژیک آن را به عنوان گنجینه ای ارزشمند در نظر گرفته اند که ارزش هر بار بازسازی را دارد.
8. معبد کج هوما (Leaning Temple of Huma)، اودیشا، هند
این معبد که به خدای شیوا تقدیم شده است، یکی از دو معبد برجسته در جهان است. بدنه برج معبد متمایل شده اما قله برج در واقع عمود بر زمین است. دلیل کج شدن این برج احتمالا به دلیل سیلاب هایی است که در منطقه رخ می دهد زیرا معبد در حاشیه رودخانه ساخته شده است. همچنین محل معبد شاهد چند زمین لرزه بوده است، بنابراین بلایای طبیعی می تواند علت اصلی برای کج شدن آن باشد.
9. برج هزاره (Millennium Tower)، سانفرانسیسکو، ایالات متحده
این آسمان خراش که در سال 2008 تکمیل شد، نه تنها کج شده، بلکه در زمین فرو رفته است. این سازه خود به عنوان یک مجتمع آپارتمانی عمل می کند که چندین نفر در آن زندگی می کنند. اما با توجه به سرعت کج شدن این برج، بسیاری از ساکنان تصمیم گرفته اند آپارتمان های خود را بسیار کمتر از ارزش بازار بفروشند. مهندسان راه حلی را با استفاده از تعبیه ریز ستون ها در سنگ بستر ساختمان برای اصلاح کج بودن آن پیشنهاد کرده اند، اما ساکنان هنوز نسبت به این راه حل سریع محتاط هستند.
10. دو برج بولونیا، بولونیا، ایتالیا
برج کج پیزا تنها برج در ایتالیا نیست که کج شده است. در واقع، دو برج بولونیا (Le Due Torri) نماد این شهر ایتالیایی هستند. این دو برج به نام خانواده هایی که بودجه ساخت آنها را تامین کرده اند، نامگذاری شده اند. برج بلندتر به نام خانواده آیسنلی نامگذاری شده است، در حالی که برج کوتاه تر که با زاویه بیشتری کج شده، به نام خانواده گاریسندا نامگذاری شده است. برج آیسنلی محل آشفتگی های بسیاری بوده و از آن به عنوان یک زندان در قرن چهاردهم تا یک برج مراقبت در طول جنگ جهانی دوم استفاده شده است. این دو برج به دلیل کج شدگی های معروفشان، چندین بار، از کمدی الهی دانته گرفته تا تصاویر دیکنز از ایتالیا در ادبیات نیز ذکر شده اند.
11. برج کلیسای بد فرانکهاوزن (Bad Frankenhausen Church Tower) فرانکهاوزن
یک چشمه زیرزمینی که در زیر شهر امتداد دارد، علت رسیدن انحراف کلیسا به زاویه 4.8 درجه بوده است. تلاش هایی برای بازسازی و اصلاح مجدد برج انجام شده است. با این حال، این احتمال وجود دارد که برج کلیسا یا فرو بریزد یا باید تخریب شود زیرا تمام راه حل های اجرا شده برای تثبیت سازه شکست خورده است.