موقعیت جغرافیایی استان ایلام
استان ایلام نفت خیز ترین و غربی ترین استان ایران، به مرکزیت شهر ایلام ملقب به عروس ایران می باشد که در امتداد رشته کوههای زاگرس واقع شده است. این استان از سمت غرب با کشور عراق 420 کیلومتر مرز مشترک دارد. از سمت جنوب نیز با استان خوزستان، از شرق با استان لرستان و از شمال با استان کرمانشاه همسایه است.
استان ایلام مشتمل بر 10 شهرستان ایلام، دهلران، چرداول، ایوان، آبدانان، دره شهر، مهران، ملکشاهی، بدره و سیروان می باشد.
آب و هوای استان ایلام
استان ایلام از نظر آب و هوایی به سه بخش سردسیری، گرمسیری و معتدل تقسیم می شود. در کوهستان های جنگلی ایلام، گاها دمای هوا در زمستان ها به 15 درجه سانتی گراد زیر صفر تنزل می یابد و بارندگی ها تا 500 میلیمتر در سال است. منطقه گرمسیری در تابستان دمای بالای 45 درجه سلسیوس را تجربه می کند و بارش ها تقریبا 200 میلیمتر در سال است. در مناطق معتدل دمای هوا در تابستان گاهی تا 40 درجه سانتی گراد هم می رسد.
فراوانی نزولات جوی موجب به وجود آمدن رودخانه های پر آبی نظیر تلخاب، کنگیر، سیمره، گدارخوش، میمه، دویرج، کنجانچم، چنگوله و گاوی شده است.
نام های قدیمی
نام های پیشین ایلام: ئیلام، آلام، آلامتو، پشت کوه، ردین، رذ، ده بالا، حسین آباد.
تاریخچه استان ایلام
در 2660 سال پیش ایلام امروزی بخش مهمی از کشور عیلام باستان بوده است و آن را آلام یا آلامتو به معنای کوهستان می خوانده اند. در دوره اشکانیان نیز جزو حکومت ماد بزرگ به شمار می آمد. در دوران ساسانی هم جزیی از ایران بوده است اما بعد از حمله اعراب، بخشی از ایالت کوفه به شمار
می رفته که آن را جبال می خوانده اند. از قرن چهارم تا قرن ششم خاندان حسنویه کرد بر لرستان و ایلام حکومت می‌کردند. ایلام تا قبل از قاجاریه ده بالا نام داشت و از سال 570 تا 1006 هجری شمسی به دلیل اینکه اتابکان لر بر ایلام حکومت داشتند آن را لرستان پشت کوه نامیدند. شاه عباس یکم آخرین حاکم اتابکان لر یعنی شاه وردی خان را کشت و حسین قلی خان ابوقداره را به عنوان والی لرستان پشت کوه منصوب کرد. این منطقه بعد از اینکه حسین قلی خان ابوقداره والی لرستان پشت کوه شد به دلیل ساخت و ساز هایی که در ایلام انجام داد، به حسین آباد معروف شد. در شهریور ماه 1307 در جنگی مسلحانه که بین والیان، ایلات لر و حکومت پهلوی در گرفت و در آن لرها شکست سختی خوردند غلامرضا خان ابوقداره والی این سرزمین از طرف حکومت مرکزی به گونه ای مسالمت آمیز بر کنار شد. از آن تاریخ به بعد، به احترام تمدن اصیل عیلامی و اینکه زمانی لرستان پشت کوه جز خطه عیلام بود این منطقه ایلام نامیده شد و اکنون دومین شهر امن ایران محسوب می شود.
خواهر خوانده ها
خواهر خوانده های ایلام: شهر حله در عراق، تورینو در ایتالیا
غذا و دسر های ایلام
1. دنده پلو: برای درست کردن این غذای خوشمزه ابتدا برنج را با کمی نمک نیم پز کرده و آبکشی می کنند. سپس در قابلمه ای همزمان مقداری روغن و زردچوبه می ریزند و کمی تفت می دهند. گوشت دنده را نمک و فلفل زده و از طرفی که چربی دارد داخل روغن کف قابلمه می چینند و برنج را به آن اضافه می کنند. نهایتا پیاز داغ، زیره و دارچین را در لا به لای برنج قرار می ریزند و به آرامی مخلوط می کنند. باید مواظب بود که دنده ها جابه جا نشوند. سپس برای دو و نیم ساعت روی حرارت ملایم دم می کنند و در نهایت در دیس بر می گردانند.
2. شِله امیری: برای تهیه این غذا ابتدا برنج را خیس کرده و سپس در قابلمه ای جداگانه به همان میزان که برنج خیس کرده اند، ماش ریخته و با آب فراوان می پزند. در این فاصله پیاز را با زردچوبه در روغن تفت می دهند وقتی ماش پخته شد برنج، پیاز، نمک و روغن را به آن اضافه می کنند و صبر می کنند تا مواد پخته شده و جا بیفتند. این غذای آبکی مناسب برای روزهای سرد زمستان است.
3. کوفته سیرابی: این غذا در ایلام طرفداران خاص خودش را دارد و معمولا همه آن را دوست ندارند. برای درست کردن این غذا لازم است که سیراب و شیردان را به خوبی تمیز کرده و دوبار چرخ کنند. پیاز رنده شده را خوب آبش را می گیرند و به مواد اضافه می کنند. پودر نان سوخاری به همراه ترخون، جعفری، مرزه و نعناع خشک شده را به همراه مقداری رب گوجه فرنگی، پودر دارچین و پودر گل محمدی به سیراب و شیردان چرخ شده اضافه می کنند و خوب ورز می دهند. مواد را به اندازه یک گردوی درشت برداشته و در نان سوخاری طعم دار می غلتانند و سپس در روغن داغ سرخ می کنند. بعضی افراد به مواد اولیه این غذا به دلخواه قدری گوشت گوسفند یا مرغ نیز اضافه می کنند. وقتی کوفته ها سرخ شد آنها را داخل سیخ چوبی کرده و با پیاز داغ رنده شده در رب گوجه فرنگی سرخ شده تزیین می کنند.
4. خورشت تره کوهی: این خورشت هم از نظر رنگ و شکل و هم از نظر طرز پخت دقیقا مشابه قرمه سبزی است با این اختلاف که از تره فرنگی و روغن حیوانی درجه یک برای طبخ آن استفاده می شود. طرفداران قرمه سبزی این غذا را نیز دوست دارند. برای تهیه این غذا پیاز نگینی را در روغن تفت می دهند و سپس گوشت را به آن اضافه می کنند و حسابی آن را تفت می دهند. سپس مقداری زرد چوبه به آن اضافه می کنند. در تابه ای جداگانه تره کوهی های ساطوری شده را خوب تفت می دهند تا رنگ آن عوض شود وقتی گوشت پخته شد، تره ها را به مواد می افزایند. سپس آب را به آن اضافه می کنند تا به جوش آید. وقتی آب به جوش آمد لوبیا سفید را که قبلا در ظرفی جداگانه نیم پز کرده اند به آن می افزایند و در نهایت اجازه می دهند تا خورشت جا بیفتند و سپس با پلوی ساده سرو می کنند.
5. آش تُرخینه: این آش در واقع نوعی سوپ نیمه آماده کردی است که در مناطق کرد نشین محبوب می باشد و به دو صورت می توان آن را تهیه کرد. در روش اول بلغور گندم یا جو را به مدت یک هفته در دوغ ترش خیس می کنند. در روش دوم، آن را برای چند ساعت در دوغ می پزند تا خوب نرم شود. وقتی بلغور پخته شده و سرد شد، پونه و نعناع به آن اضافه کرده و خوب مخلوط می کنند. سپس به صورت قطعاتی به اندازه گردو برداشته و به صورت گلوله هایی کوچک در می آورند و زیر آفتاب خشک می کنند. به این گلوله ها ترخینه می گویند. این گلوله ها را در فریزر نگهداری می کنند تا وقتی خواستند آش ترخینه با آن بپزند آماده باشد. برای تهیه آش ترخینه گلوله ها را در ظرفی می ریزند و مقداری آب به آن اضافه می کنند تا دانه های به هم چسبیده از هم باز شود. یک پیمانه عدس را هم به طور جداگانه بدون نمک می پزند و کنار می گذارند. در قابلمه ای که قرار است آش طبخ شود پیاز نگینی را در روغن داغ تفت می دهند و مقداری زردچوبه به آن می افزایند. سپس در قابلمه آب می ریزند تا به جوش آید. وقتی به جوش آمد سبزی آش، نمک و فلفل سیاه را هم اضافه می کنند. وقتی سبزی آش پخت عدس و ترخینه را هم به آن اضافه می کنند و اجازه می دهند تا جا بیفتد. این آش را مانند آش رشته با کشک و نعناع داغ و پیاز داغ تزیین می کنند.
6. قله ماسوا: برای تهیه این غذای خوشمزه دو راه وجود دارد یا اینکه کله پاچه گوسفندی را در منزل تهیه می کنند یا از بیرون آماده می خرند. سپس به آن دوغ، نعناع، پونه و پیاز داغ اضافه می کنند.
7. مکش: مکش نوعی کته است که غذای اعیانی دانشجوها در ایلام هم محسوب می شود. برای تهیه این کته خوشمزه و ساده لازم است در قابلمه ای، متناسب با میزان برنجی که قرار است طبخ شود پیاز نگینی را در روغن محلی با مقدار زیادی زردچوبه تفت داد چون قرار است این زردچوبه تمام کته را رنگی کند. سپس به آن کشمش، زیره، رازیانه و مقدار کمی نمک اضافه می کنند و سریع آب را متناسب با پیمانه های برنج به آن اضافه می کنند، چون کشمش شیرین است و زود می سوزد نباید زیاد در روغن سرخ شود. سپس برنج خیس خورده از قبل را به آن می افزایند و صبر می کنند تا آب آن تمام شوند و سپس دم کنی را روی قابلمه قرار می دهند تا کته جا بیفتد.
شیرینی های ایلام
1. بژی بر ساق: بژی بر ساق یک شیرینی مشترک بین کردها، لرها و ترک هاست که ترک ها در آن به جای شکر از شیره انگور استفاده می کنند. برای تهیه آن ایلامی ها ابتدا روغن حیوانی یا کره را روی حرارت ذوب می کنند و اجازه می دهند ولرم شود. مقداری رازیانه را آسیاب می کنند و با آرد و بیکینگ پودردر ظرفی مخلوط می کنند. سپس کره یا روغن ذوب شده را به آن اضافه می کنند. باید حتما آرد و بقیه مواد با محیط هم دما باشند و به هیچ عنوان سرد نباشند. سپس شکر را در شیر حل می کنند و به مواد می افزایند و برای 20 دقیقه خمیر را ورز می دهند تا دیگر به دست نچسبد. بعد یک گلوله از خمیر را برداشته و بین دو کف دست شبیه یک لوله در می آورند و داخل یک سینی که کف آن کاغذ روغنی پهن شده و روی کاغذ آرد پاشی شده قرار می دهند. حال اجازه می دهند نیم ساعت در دمای محیط استراحت کند. در ظرفی گود مقداری روغن ریخته و وقتی که داغ شد بژی ها را در آن سرخ می کنند. وقتی کمی خنک شد یک طرف بژی را به دلخواه می توان در پودر قند برای تزیین فرو برد.
2. کله کنجی: این شیرینی ترکیب کنجد سفید و خرما است. برای تهیه این شیرینی خوشمزه، کنجد سفید را بدون روغن تفت می دهند. کمی که از حرارت آن کاسته شد با نوعی خرمای خشک به نام زی داخل هاون سنگی ریخته و با دسته هاون چوبی که به آن میه مت می گویند، آن قدر آن را می کوبند تا روغن کنجد از آن خارج شود و روی همه مواد را بگیرد سپس به هر شکلی که دوست داشتند شیرینی را شکل می دهند.
3. حلوای بگل: بگل به معنای کشک است. برای تهیه این حلوا که سوغات ایلام نیز هست، هسته خرما را از آن جدا کرده و آن را دریک ماهی تابه می ریزند. روغن حیوانی را روی آن می ریزند و زیر ماهی تابه را روشن می کنند و حرارت را کم می کنند. کشک های خشکی به نام بگل را که قبلا در آب خیس کرده و نرم شده اند را به مواد اضافه می کنند و با یک گوشتکوب خوب می کوبند. کنجد را به آن اضافه و با بقیه مواد مخلوط می کنند تا یک دست شود و سپس آن را در ظرف تزیین می کنند.
4. نان ساجی: نان ساجی فقط مختص استان ایلام نیست بلکه سایر استان های کردنشین، لرنشین و ترک نشین نیز آن را با دستور العمل های مختلف درست می کنند. برای تهیه نان ساجی ایلام به آرد سبوس دار، شیر، شکر و روغن حیوانی نیاز است. همه مواد را با هم ترکیب کرده و حسابی ورز می دهند تا جایی که خمیر به دست نچسبد. سپس روی مواد را با پارچه ای می پوشانند و در دمای محیط قرار می دهند. بعد وسیله ای به نام ساج که از جنس سفال یا چدن است را روی آتش قرار می دهند تا حسابی داغ شود. در مرحله بعد خمیر را به صورت گلو له های 120 گرمی درآورده و با وردنه کمی باز می کنند و روی ساج قرار می دهند. با کاردک اره ای یا کارد اره ای روی آن را با خطوط افقی و عموی مربع مربع خط می اندازد. یک روی آن که پخته شد آن را بر می گردانند تا روی دیگرش هم پخته شود.
5. شله کینه (نان چزنک): برای درست کردن این نان به وسیله ای به نام ساج نیاز است که آن را روی آتش قرار می دهند تا داغ شود و نان را روی آن بپزند. برای تهیه نان شله کینه لازم است آب، نمک و آرد را مخلوط کرد تا یک خمیر آبکی درست شود. بعد داخل ساج را گِل می ریزند چون حرارت مستقیم آتش باعث می شود نان بسوزد. سپس روی ساج را روغن مالی می کنند تا نان به سطح ساج نچسبد. خمیر را روی ساج پهن می کنند تا حباب زد با کارد آن را می برند و آن را بر می گردانند. بعد روی آن را کره محلی و شیره خرما ریخته و نوش جان می کنند.
6. نان گرده: برای تهیه نان گرده ابتدا مایع خمیر را با یک لیوان شیر ولرم و یک قاشق شکر مخلوط کرده و برای 15 دقیقه کنار می گذارند تا شروع کند به حباب زدن. اگر این اتفاق نیفتند یعنی تاریخ مصرف مایع خمیر گذشته و فاسد شده است. در ظرفی تخم مرغ وشکر و روغن جامد را با دور تند همزن می زنند تا کرم رنگ شود. سپس زردچوبه و پودر شنبلیله را به آن اضافه می کنند. همه مخلوط را در ظرفی که می خواهند خمیر درست کنند می ریزند و مایه خمیر عمل آمده را به همراه آب ولرم به آن می افزایند. نمک را اضافه کرده و سپس آرد را کم کم به مواد اضافه می کنند و آن قدر ورز می دهند تا به دست نچسبد. اگر خمیر سفت شد به آن آب و کمی روغن اضافه می کنند. خمیر را می پوشانند و به مدت 6 ساعت استراحت می دهند اما باید مواظب بود ترش نشود. با توجه به این که جنس آردهای مناطق مختلف با هم فرق دارد بسته به نوع آرد، زمان استراحت خمیر بین 4 تا 6 ساعت، متغیر است. کف سینی فر را چرب می کنند و خمیر را به صورت چانه های مساوی در می آورند و اندکی پهن می کنند. سپس نان ها را در فری که به مدت 20 دقیقه با درجه حرارت 200 درجه گرم شده است قرار می دهند و دمای فر را روی 180 درجه تنظیم می کنند. معمولا بعد از 15 دقیقه نان ها طلایی می شود. آن را از فر خارج کرده و روی آن کره پاستوریزه یا محلی می مالند.
سوغاتی های ایلام
1. فرش کرکی و فرش ابریشم: قالی های کردی استان ایلام برداشتی ضعیف از صنعت قالی بافی عشایر قشقایی در فارس است که با توجه به تفاوت فاحش بین آنها از لحاظ زیبایی شناسی می شود آن را در سبکی متفاوت در نظر گرفت. این فرش ها از چله های پشمی، ابریشمی و پنبه ای تهیه می شوند.
2. جاجیم بافی: جاجیم پارچه ای کم عرض و ضخیم است که با پودهای کلفت بافته می شود. جاجیم بافی از صنایع دستی رایج ایلام، آبدانان و ایوان است که مهمترین مشخصه جاجیم های این منطقه راه راه بودن و رنگ بندی شاد و جذاب آنهاست که کاربرد آن امروزه در دکوراسیون داخلی زیاد است.
3. نمدمالی: نمد که از پشم گوسفندان در فصل تابستان تهیه می شود تنها زیر اندازی است که از هنر بافتن برای تهیه آن استفاده نمی شود.
4. چیغ بافی: عشایر استان ایلام چادرهای خود را از دیواره های حصیری و سقف پشمی درست می کنند این دیواره های حصیری که در طرح ها و رنگ های مختلف با چوب نی درست می شود چیغ نام دارد و امروزه چیغ بافی در طراحی داخلی و در صنعت پارتیشن بندی مورد توجه علاقمندان به هنر قرار گرفته است.
5. گلیم برجسته: این گلیم که بسیار سبک است ترکیبی از قالی و گلیم می باشد که در طرح ها و رنگ های مختلف به دست توانای مردم عشایر و روستاهای استان بافته می شود. به روش بافت آن صوفی بافی می گویند.
6. گیوه: کفشی است که زنان روستایی و عشایر می بافند و در مقابل آب و باران با دوام و همچنین بسیارنرم است.
7. بنه: نوعی پسته کوهی وحشی است که مغز آن از پسته بسیار کوچکتر است.
8. روغن حیوانی و عسل کوهی این منطقه را باید از عشایر خریداری کرد.
9. دیگر سوغات: برنج عنبر بو، ترخینه، نان گرده، نان پیگ، روغن حیوانی (رون دان)، سبزی شلم، کشک، گردو، شیرینی کاک، شیرینی بژی برساق، حلوای کله کنجی، حلوای بگل، نان شله کینه یا شلکینه، نان ساجی و نان گرده از دیگر سوغات پرطرفدار ایلام هستند.
دیدنی‌های استان
1. ایلام: کوه قلاقیران، منطقه جنگلی ششدار، پارک جنگلی چغاسبز، سنگ نبشته تخت خاتون، دریاچه سد ایلام، قلعه اسماعیل خان، منطقه تفریحی گل انار، آبشار گچان، آبشار سرطاف، آبشار ریزه، منطقه حفاظت شده مانشت، دره ارغوان، روستای بانقلان، قلعه والی.
2. دهلران: غار خفاش، چشمه قیر، تپه‌های باستانی موسیان، قلعه شیاق، سنگ نوشته میمه سیاه کوه، تپه علی کش، امامزاده ابراهیم قتال، امامزاده سید حسن، امامزاده عباس.
3. چرداول: تنگه چشمه، کوه چرادول، کوه لنه، کوه چرمین، پل تاریخی بیژنوند یا بیجنوند، تپه های باستانی دوآوان، قلعه هره قلوس، قلعه و دیوار دفاعی كوه خرمه، روستای سنگ سفید، روستای زنجیره علیا، آتشكده موشكان، قلعه سام، دریاچه سرابله، کوه سرخانی، آسیاب آبی قدیمی، موزه اهوران.
4. ایوان: طاق سنگی شیرین و فرهاد، آتشکده‌ی سیاهگل یا سه پا، چشمه سفید، دره دانوک، رودخانه کنگیر.
5. آبدانان: دریاچه دو قلو یا دریاچه سیاه گاو، قلعه تاریخی پشت قلعه یا دژ پشت قلا، دژ جولیان، شهر تاریخی جولیان، قلعه تاریخی هزار در.
6. دره شهر: تپه کوزه گران، تپه تیخان، آبشار ماربره، آتشکده دره شهر، قلعه بابا سیف الدین محمد، پارک تفریحی سراب، تنگ بهرام چوبین، قلعه میرغلام هاشمی، قلعه سه کسان، روستای چم نمشت، روستای زید، امامزاده پیرمحمد، قلعه زینل، قلعه باستانی ارمو، قلعه تیغن، قلعه ماژین، قلعه جهانگیر آباد، قلعه پور اشرف.
7. مهران: سد کنجانچم، آتشکده یا آتشگاه قینفر، غارزینگان (در واقع این یک تنگه است که اشتباها به غار زینگان معروف شده است)، امامزاده سید حسن بن موسی کاظم.
8. ملکشاهی: غار تایه‌گه، سنگ نوشته آشوری یا نقش برجسته گل گل، شهر مهر، تالاب سیاب درویش، دریاچه سد چم گردلان، زیستگاه های متنوع و بکر گیاهی و جانوری کبیر کوه، دره ویژدرون، دره نشاط ، دره باجک و جنگل بیوره.
9. بدره: آتشکده کلم، تنگه لارت، تنگه زرانگوش، رودخانه سیمره، دریاچه سد چشمه شیرین، تنگ کافرین، روستای کلم، امامزادگان تاج الدین و نظام‌الدین، تنگه رازیانه، منطقه دربند، آبشار دربند.
10. سیروان: تنگه سازبن، روستای چم روته، تل شیروان، قلعه وازیل، تنگه برنجان، تنگه شمشه، امامزاده سیده صورت بانو (س)، امامزاده عباس (ع)، امامزاده زید بن علی، امامزاده حاجی حاظر، امامزاده محمدباقر.
مراسم سنتی ایلام
1. مراسم ازدواج: مراسم ازدواج هنوز در میان عشایر و روستاییان استان ایلام با همان آداب و رسوم سنتی برگزار می شود. وقتی دختری را خانواده داماد برای پسرشان در نظر گرفتند، قاصدی را روانه خانه دختر کرده و کسب اجازه برای خواستگاری می کنند. پدر دختر چند روزی را برای تحقیق در مورد داماد و مشورت با اقوام فرصت می خواهد و در صورتی که نتیجه استشاره ها مثبت بود. به قاصد اطلاع می دهد و وی تاریخ خواستگاری را به اطلاع خانواده داماد می رساند. خانواده داماد به همراه تنی چند از بزرگان فامیل بدون حضور داماد روانه خانه پدر دختر شده و محصنات عروس و داماد در این مجلس برشمرده می شود. در صورت موافقت پدر دختر با ازدواج، بعد از صرف چای و میوه یکی از مردان خانواده داماد دست پدر عروس را به عنوان قطعی شدن ازدواج و رسمیت بخشیدن به مراسم می بوسد. بعد از دریافت پاسخ مثبت از خانواده عروس چند روز بعد از خواستگاری تنی چند از زنان خانه داماد به همراه پارچه، شال، انگشتر و مقداری اقلام خوراکی نظیر قند، پای و شیرینی، برنج و روغن حیوانی به همراه داماد و چند جوان دیگر از فامیل داماد راهی خانه عروس
می شوند تا مراسم دیاری یا نامزدی یا شیرینی خوران را برگزار کنند. لباس های خریداری شده برای عروس توسط مادر داماد به عروس پوشانده می شود و حلقه نامزدی که کلوانه نام دارد را خواهر بزرگتر داماد به دست عروس می کند. در این مراسم عروس و داماد رسما نامزد می شوند و داماد تا روز عروسی باید در کار کشاورزی و دامداری به خانواده عروس کمک کند و همچنین نفقه همسرش را نیز پرداخت نماید. در ایلام به مراسم بله بران مراسم دزیرانی می گویند. چند روز قبل از برگزاری آن خانواده داماد چند راس گوسفند به همراه قند و برنج به تعداد مهمانان برای خانواده عروس می فرستند خانواده عروس موظفند برای میهمانان ناهار تدارک ببیند. بعد از صرف ناهار میزان مهریه و شیربها مشخص می گردد. بعد از اتمام مراسم نوبت به مراسم داماد چرانه می رسد. در این مراسم، داماد توسط خانواده عروس به خانه عروس دعوت می شود و معمولا برادر عروس او را همراهی می کند. داماد مبلغی پول را به عنوان هدیه به عروس می دهد که وقت ترک خانه عروس، پدر عروس مبلغی بیشتر از هدیه داماد را به او می دهد که به آن چری می گویند. صبح روز عروسی جهیزیه عروس توسط خانواده عروس به منزل جدید عروس و داماد برده می شود و توسط خود خانواده عروس با کمک داماد چیده می شود. برای شب عروسی، نوازندگان سرنا و دهل، اولین ساعات شروع مراسم حاضر می شوند و مدعوین در بدو ورود مبلغی را با عنوان شاوازانه به نوازندگان می دهند. بعد از اتمام مراسم عروسی، بستگان داماد اعمم از خواهر، مادر، برادر، دایی و عموی داماد به اتاق عروس رفته و برادر داماد شالی را به کمر عروس می بندد. سپس بستگان داماد عروس را سوار بر مادیان کرده و سوار کارانی او را تا منزل داماد همراهی می کنند. در راه عده ای نیز مسابقه سوار کاری می دهند. در مقابل منزل عروس سواکارانی که زودتر می رسند فرشی پهن می کنند تا عروس هنگام پیاده شدن از اسب روی آن بایستد و لباسش کثیف نشود. داماد و برادرش نیز کنار فرش می ایستند تا به عروس در پیاده شدن کمک کنند. به محض اینکه عروس روی فرش قرار گرفت برای سلامتی و خوشبختیش گوسفندی قربانی می کنند که حتما باید عروس از روی خون آن گوسفند رد شود. نوازندگان سرنا و دهل نیز از محل عروسی تا داخل خانه عروس و داماد را تا آخر شب همراهی می کنند.
2. مراسم چایینه: چایینه ذکر مصیبت بر مصائب امام حسین است که بر عکس همه جای ایران که توسط مردان اجرا می شود، در ایلام این مراسم را زنان اجرا می کنند. چهار چایینه مهم در ایام محرم در ایلام وجود دارد. چایینه روز هفتم محرم متعلق به حضرت قاسم (ع)، چایینه روز هشتم محرم متعلق به حضرت علی اکبر(ع)، چایینه روز نهم محرم متلعق به حضرت عباس(ع) و چایینه روز دهم محرم متعلق به امام حسین سالار شهیدان کربلا (ع) می باشد.
3. مراسم پختن هریسه: در روز عاشورا زنان ایلامی وظیفه ناهار عزاداران حسینی که نوعی حلیم به نام هریسه است را برعهده دارند. شب عاشورا مردان وسایل مورد نیاز آشپزی را الم می کنند تا زنان بتوانند حلیم نذری را برای عزاداران تهیه نمایند.
4. تراش: ایلامی ها از روز هفتم محرم تا پایان شب دهم محرم از هر گونه اصلاح سر و صورت و حتی شانه کردن مو و حمام رفتن به احترام عزای حسینی پرهیز می نمایند که به این سنت تراش می گویند.
5. مراسم چمر: چمر در واقع نوعی تعزیه است که خانواده های مرفه در سه هنگام رحلت، تدفين و سوگواری برگزار می کنند، براى سوگوارى زنان فقط «پرسه» مى‌گيرند. با بالا آمدن خورشید، نوازندگان سرنا و دهل به نواختن موسیقی مصیبت می پردازند و زنان مویه خوان شیون و زاری راه می اندازند. بعد علم و کتل ها چیده می شود و زنان و مردان صف می بندند و به همسرایی با مصیبت زدگان می پردازند. بعد از صرف ناهار و چاي، مراسم تا تاريک شدن هوا ادامه مى‌يابد و میهمانان پس از صرف شام که به آن «شه و شیم» گویند، روانه منازل خود می شوند. این مراسم گاها یک تا سه روز ادامه می یابد که مدعوین شب هنگام، به خانه هایشان مراجعت می کنند و روز بعد مجددا در مراسم شرکت می نمایند.
ترین ها
دیدنی ها
دانستنیهای سفر
غذاهای ملل
فرهنگ و هنر
ایران گردی
ایده های سفر
سفرنامه ها
اخبار
ویدیو
ایرانگردی
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
