موقعیت جغرافیایی
استان یزد یکی از سی و یک استان کشور است که در مرکز ایران قرار دارد. شهرستان یزد مرکز این استان است. استان یزد از شمال و شمال غربی به استان اصفهان، از شمال شرقی به استان خراسان جنوبی، از جنوب شرقی و جنوب به استان کرمان و از جنوب غربی به استان فارس ختم می شود. این استان دارای 10 شهرستان به نام های یزد، میبد، اردکان، بافق، مهریز، ابرکوه، تفت و اشکذر، بهاباد و خاتم است. در حال حاضر استان یزد دارای 23 شهر، 51 دهستان و حدود 5000 روستا است که از این تعداد 1323 روستا دارای سکنه و بقیه خالی از سکنه می باشد.
آب و هوا
استان یزد روی کمربند خشک جهانی قرار داشته و در نتیجه زمستان هایی سرد و نسبتا مرطوب و تابستان هایی گرم و خشک دارد. باران های کم، کمبود آب، پدیده کویر زایی و حرکت ماسه های روان باعث شده تا 28 درصد استان یزد فاقد بهره برداری اقتصادی باشد. اقلیم این استان اقلیم خشک و فرا خشک است، عامل این خشکی دور بودن از سفره های زیر زمینی، مقدار کم بارندگی و بالا بودن میزان تبخیر است. بیشترین بارندگی بین 40 تا 60 درصد این استان در فصل زمستان، سپس بارندگی های بهاره با حدود 20 تا 40 درصد و بارندگی های پاییزه با 10 تا 30 درصد قرار دارند. اختلاف دمای شب و روز در اینجا بسیار زیاد است. میانگین دمای روزانه بین 11.9 تا 20.7 درجه می باشد.
جمعیت
طبق آخرین آمار ثبت شده در سال 1395، جمعیت استان یزد حدود 1 میلیون و 139 هزار نفر ثبت گردیده است.
مردم یزد
مردمان یزد با زبان فارسی و لهجه یزدی صحبت می کنند. پیروان آیین زرتشت نیز به زبان دری زرتشتی سخن می گویند. اکثر مردمان این استان مسلمان هستند اما اقلیت های مذهبی نیز وجود دارند. اقلیت زرتشتیان، یهودیان و ارامنه وجود دارند که هر کدام از این اقلیت ها عبادتگاه های مخصوص به خود را نیز دارا هستند مانند آتشکده ها، کنیسه ها و کلیساهای متعدد که در این شهر به چشم می خورند. البته تعداد ارامنه از دو اقلیت دیگر کمتر می باشد.
القاب شهر یزد
از القاب شهر یزد می توان به دارالعباده، دارالعلم، شهر بادگیرها، عروس کویر و شهر دوچرخه اشاره کرد. دارالعباده را از این رو به این شهر نسبت داده اند، چون مردمش در طول تاریخ یکتاپرست بوده اند.
تاریخچه استان یزد
استان یزد یکی از سرزمین های قدیمی و تاریخی ایران است. به دلیل اینکه این استان در مرکز ایران قرار داشته، از بسیاری از حملات و درگیری ها و جنگ ها در امان بوده و به همین خاطر قدمت و اماکن تاریخی آن پابرجا باقی مانده است. به گواهی تاریخ، آبادی نشینی در این منطقه از قدمت بالایی برخوردار است. تاریخ سکونت انسان در این سرزمین از هزاره سوم پیش از میلاد فراتر رفته است. با شروع قرن پنجم هجری اتابکان نقش بسزایی در گسترش شهر یزد داشتند. دانشمندان قرن هفتم و هشتم نیز برای در امان ماندن از هجوم مغولان این شهر را برای سکونت انتخاب کردند. شهر بافق نیز در زمان هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان وجود داشته است. میبد نیز یکی از شاهکارهای شهرهای باستانی به شمار می رود.
خواهر خوانده های شهر یزد
شهرهای بم در ایران، یاس برنی در مجارستان، اولگین در کوبا، حمص در سوریه، اصفهان در ایران، تبریز در ایران، یئوسو در کره جنوبی، اورومچی در چین، جاکارتا در اندونزی، ونیز در ایتالیا، نزوا در عمان، لیون در فرانسه، تولدو در اسپانیا، هرات در افغانستان، مخاچ قلعه در داغستان روسیه، بورسا در ترکیه، کراچی در پاکستان و شن یانگ در لیائونینگ چین خواهر خوانده های شهر یزد هستند.
همچنین استان یزد با شهر نایین در استان اصفهان نیز پیمان خواهر خواندگی امضا نمودند.
غذاهای یزد
1. قلیه کدو: این غذا از لوبیا قرمز، ماش، کدو حلوایی، روغن، پیاز سرخ کرده، شکر، دارچین و گردو و پودر نارگیل تهیه می شود.
2. آش ماش: غذای محلی شهرستان مهریز که از ماش، برنج، سبزی آش، رب گوجه، پیاز داغ، و نعناع داغ تهیه می شود.
3. آش آبغوره: از پیاز، سبزی آش، بلغور گندم، عدس، لوبیا چشم بلبلی، برنج، آب گوشت، آب جوشیده، آبغوره، پودر نعناع و دانه غوره تهیه می شود.
4. آش گندم: از پیاز داغ، سیر داغ، نخود آش، لوبیا چیتی، گندم پوست کنده، سبزی آش، نعناع خشک و کشک تهیه می شود.
5. آش شولی: یکی از آش های یزدی که از سبزی اسفناج، شوید، تره، جعفری و چند شاخه شنبلیله، چغندر، پیاز، نعناع خشک، آرد، عدس، روغن، نمک و زردچوبه و سرکه تهیه می شود. البته می توان آن را با رب انار نیز میل کرد.
6. خورشت به آلو: این خورشت لذیذ از به، آلو، زعفران، پیاز، لپه، شکر و گوجه فرنگی تهیه می شود.
7. کوفته نخودچی: شهر یزد چند مدل کوفته دارد. کوفته نخودچی از پیاز، آرد، گوشت چرخ کرده و جعفری تهیه می شود.
8. کوفته کدو: کوفته کدو نیز از کدو، شکر، دارچین، لوبیا، ماش و پودر نارگیل تهیه می شود.
9. آش انار: این آش از انار، آب انار، گوشت، سبزی و برنج تهیه می شود.
10. قیمه نخود یزدی: این قیمه به جای لپه، نخود دارد. مواد لازم دیگر برای طبخ این غذا همانند قیمه است.
دسرهای یزد
از دسرهای استان یزد می توان به موشتوک، نان سوروک، ماقوت و پالوده اشاره کرد.
سوغاتی های یزد
1. شیرینی لوز بادام با بیدمشک، لوز نارگیل و لوز پسته
2. سوهان آردی و سوهان خانی
3. نان پنجره ای
4. نان برنجی
5. شیرینی حاج بادومی یا حاجی بادام
6. نقل با طعم های گردویی، بادامی، پسته ای، زعفرانی، آلبالویی، گل محمدی، وانیلی و بید مشک
7. پشمک در طعم های متنوع میوه ای، قهوه، زعفرانی و کاکائویی
8. باقلوا یزدی با اشکال لوزی، مربعی و لوله ای با طعم های بادامی، پسته ای و نارگیلی
9. قطاب معروف ترین سوغاتی یزد
10. کیک یزدی
11. حلوا ارده اردکان
صنایع دستی یزد
1. سفال و سرامیک میبد با نقوش مرغ، ماهی و خورشید به عنوان اصلی ترین نقوش بر روی سفال ها
2. دارایی بافی در یزد با سابقه ای 800 ساله و تهیه شده از ابریشم و رنگ ها طبیعی و قابل استفاده برای رولحافی، بقچه و بقچه سوزنی
3. ترمه یزد با 400 سال سابقه و یکی از بی نظیر ترین صنایع دستی یزد که شامل محصولاتی نظیر شال چارقدی، شال بندی، شال راه راه، شال اتابکی، شال محرمات، شال رضایی، شال کشمیری و شال یزدی می شود.
4. شعربافی هنر دست زنان یزدی
5. شمدبافی بافته شده از ابریشم مصنوعی یا نخ پنبه و قابل استفاده به عنوان روانداز در تابستان
6. چادر شب بافته شده در شهرهای یزد و اردکان و بخش زارچ. این صنایع دستی در دو نوع ضخیم و نازک بافته می شود. نوع ضخیم آن برای چادر شب صحرایی برای حمل علوفه و نوع نازک آن به عنوان چادر شب رخت خواب استفاده می شود.
7. زیلو با عنوان صنایع دستی بسیار سنتی و بافته دستان هنرمندان میبدی. این صنایع دستی از طرح های بسیار زیبایی با عنوان زلفک، رکنه دونی، هشت پر بزرگ و کوچک، بند رومی و کلید بر بافته می شوند. رنگ این نخ ها هم از مواد طبیعی مانند روناس و گردو تهیه می شود.
دیدنی‌های استان
یزد: بازارچه چهار سوق مسجد جامع کبیر یزد، مسجد جامع فهرج، باغ دولت آباد چهار منار، میدان و حمام خان، مسجد شاه ولی، مجموعه باغ وزیر حجت آباد صدوق، مسجد جامع کبیر یزد، غار چهار طاقی، زندان اسکندر یا مدرسه ضیاییه، خانه لاری ها، میدان امیر چخماق، آب انبار شش بادگیر، مقبره سید شمس الدین، مقبره سید رکن الدین، آتشکده زرتشتیان، ساباط ها، دخمه زرتشتیان، موزه آیینه و روشنایی، آتشکده بهرام، موزه آب
بافق: قلعه باقرآباد و صادق آباد، ارگ عبدالرضا خان بافقی، مسجد جامع بافق، خانه وحشی بافقی، تپه های شن روان صادق آّباد، بقعه قاضی میر جعفر، امام زاده عبدالله، کویر مغستان، جنگل ارس باجگان، باغ تیتو
اردکان: خانه آیت الله خاتمی، خانه سنایی، مجموعه آب انبارهای احمد آباد، رباط ساغند، گنجینه قنات اردکان، حمام بازار اردکان، مسجد نخستین، آسیاب دژک، خانه تقدیری، مسجد جامع، بازار چهارسوق، پیر سبز چک چک، پیر سبز هریشت، امام زاده سید هاشم شریف آباد، منار جنبان خرانق، خانه افضلی، مسکن مجوسیان، برج توت، مسجد زردک، آتشکده زرجوع، آسیاب آبی
میبد: مسجد جامع ندوشن، آسیاب دو سنگی، یخچال میبد، کاروان سرای شاه عباسی، برج کبوتر خانه، نارین قلعه، چاپار خانه، امام زاده میر شمس الحق، قلعه مهرجرد، کاروان سرای کچلگ، موزه زیلو
ابرکوه: سرو کهن، گنبد عالی، خانه صولت، خانه آقازاده
تفت: مسجد شاه ولی یا مسجد امام، آبشار دره گاهان، غار نباتی
اشکذر: مسجد ریگ، آسیاب آبی
رضوانشهر یزد: مسجد ملااحمد مجومرد
مروست: قلعه مروست
طبس: چشمه آب گرم مرتضی علی یزد
زارچ: قنات زارچ
صدوق: مجموعه سلطان بندر آباد
مراسم سنتی
مراسم سنتی مربوط به مسلمانان
ایام محرم
1. چاووش خوانی: در قدیم گروهی از قاریان قرآن به کوچه ها و پشت بام ها می رفتند و با خواندن مرثیه امام حسین (ع) آمدن ماه محرم را خبر می دادند.
2. مراسم نخل برداری: نخل نماد تابوت امام حسین (ع) است که با پارچه سیاه سر تا پا پوشانده می شود. باوسایل بسیاری مانند آیینه، دستمال های ابریشمی، شمشیر و قمه و خنجر بر بدنه نخل بسته می شود. در روز تاسوعا و عاشورا یا دهه اول محرم و دهه آخر سفر مانند کشتی به حرکت در می آید و با سینه زنی و روضه خوانی سه دور گرد میدان نخل گرداننده می شود.
2. پوش کشیدن: پوش پارچه ای سفید رنگ است که روی آن نقش هایی از واقعه کربلا دوخته می شود. پوش را مانند خیمه روی ستون هایی برپا کرده و همگی در داخل آن به عزاداری مشغول می شوند.
مراسم سال نو
1. آتش رو بوم کردن: بدین شکل که در آخرین شب سال روی پشت بام آتش روشن می کردند و در آن اسپند می ریختند تا از چشم زخم در امان باشند و سرمای زمستان را هم به پایان برسانند.
2. کلوخک: این طور که در آتش شب آخر سال سیب زمینی می گذاشتند و بعد از کباب شدن با شادی و خواندن ترانه آن را می خوردند.
مراسم سنتی مربوط به زرتشتیان
1. مراسم عروسی و همسر گزینی: که شامل خواستگاری، وکیل پرسان، گواه گیران، عروس کشان و پاتختی می شود.
2. جشن زرتشتی هیرومبا: که در روستای شریف آباد اردکان و در آخرین روزهای فروردین برگزار می گردد. به طوری که افراد به نیایشگاه پیر هریشت می روند و با نیایش شب را به روز می رسانند. سپس هنگام صبح آتش روشن می کنند.
3. جشن سده: بدین شکل که در شامگاه دهم بهمن ماه این رسم و جشن توسط زرتشتیان اجرا می شود. در این جشن آتش روشن می کنند و آن را نماد نور، روشنی و انرژی و مقابله با سرما و تاریکی زمستان می دانند.
مراسم سنتی مربوط به یهودیان
1. جشن پسح: این جشن با اشاره به داستان آزادی قوم یهود از بند فرعون های مصر و در بهار به مدت یک هفته برگزار می شود. در شب عید خانواده دور هم جمع می شوند و شام می خورند و به نوبت هگادا می خوانند.
ترین ها
دیدنی ها
دانستنیهای سفر
غذاهای ملل
فرهنگ و هنر
ایران گردی
ایده های سفر
سفرنامه ها
اخبار
ویدیو
ایرانگردی
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
