100 کیلومتری شیراز، شهرستان فیروز آباد، شهر باستانی گور
معرفی شهر باستانی اردشیر خوره
شهر شیراز پر از بناها و شهرهای شگفت انگیز تاریخی است. تاریخی که دیدن بقایای آن هر آدمی را به شگفتی و فکر وا میدارد. یکی از این شگفتی ها، شهر باستانی اردشیر خوره یا گور، مربوط به دوره ساسانی اولین شهر دایره ای ایران با قطر 2 کیلومتر و مقر فرماندهی اردشیر بابکان است. برجی بلند در مرکز شهر قرار دارد که بخشی از آن هنوز باقی مانده و شهر توسط 10 قطر که عملکردی خیابان گونه داشتند به 20 قسمت تقسیم شده است. تخت نشین، بنای مهم دیگر این شهر است و در همان بخش مرکزی قرار دارد. گمان می رود کاربرد آن آتشکده بوده و بسیار شبیه به سر در تخت جمشید می باشد.
تاریخچه و وجه تسمیه
اردشیر بابکان شهر خود را بر ویرانه های به جا مانده از حمله اسکندر به یکی از شهر های هخامنشیان بنا نهاد. از همین رو نام شهر را از نام خود فر اردشیر یا اردشیر خوره نهاد. فر در ادبیات اساطیری به معنای فروغ ایزدی و موهبتی است که فرد می تواند با تلاش خود به دست بیاورد. این شهر تا سالیان دراز مورد توجه مردم بود. در حدود دوره اسلامی نام آن به گور با معنای دشت یا گودال تغییر یافت. در زمان حکومت عضدالدوله دیلمی نام این شهر به فیروز آباد تغییر یافت زیرا وی بر این باور بود که گور نام خوش یمنی نیست. هم چنین فیروز آباد را محل شروع یکجا نشینی ایل قشقایی نیز می توان دانست. شهر در حدود دهه هفتم و هشتم هجری متروکه و خالی از سکنه گشت و شهری دیگر در همجواری اردشیر خوره به جای آن شکل گرفت.
شیوه ساخت و معماری شهر گور
در متون تاریخی بدین شکل آمده بخش زیادی از این دشت از آبگیر و باتلاق شکل گرفته بوده. برای احداث شهر به دستور اردشیر بخشی از باتلاق ها توسط شهرسازان و معماران آن زمان زهکشی و خشک می گردند. سپس برای گسترش کشاورزی به کمک تقسیم بندی آب مورد نیاز کشاورزی را از رودخانه تنگاب به زمین های دشت می آورند.
اگر از بالا شهر را نگاه کنیم به دایره ای بر می خوریم که توسط 10 قطر به 20 بخش تقسیم شده است. این بخش ها در دل 4 بخش اصلی دارای دروازه جداگانه با نام های اردشیر، بهرام، مهر و هرمزد قرار دارند و هر بخش در دل خود 5 بخش فرعی را جای داده است. برای دفاع از شهر در اطراف آن خندق هایی عریض کنده شده و حصارکشی گشته است.
در داخل شهر و در بخش مرکزی شهر مناره ای بلند به نام منار میلو یا طِربال خود نمایی می کند. این مناره ستونی 4 گوش و از جنس سنگ خارا و ملات گچ بوده، ولی کاربرد آن امروزه به درستی مشخص نیست. در حال حاضر چیزی نزدیک به 33 متر از ارتفاع آن بیشتر باقی نمانده است ولی گمان می رود در روزگار خود ارتفاعی نزدیک به 78 متر داشته است. در کتب مختلف کاربرد های مختلفی چون الهه آب، آتشکده و یا برجی برای نشان عظمت و قدرت پادشاه ذکر شده است. بنای مهم دیگر شهر تخت نشین یا گنبد کیرمان است و امروزه چیز زیادی از آن باقی نمانده است. این بنا در نزدیکی منار مرکزی شهر قرار دارد و کاربری آن به صورت کاخ یا نیایشگاه فرض می شود. بقایای رصد خانه ای خشتی به شکل دایره با 12سکو با نشانه هایی نجومی روی آن در سال های اخیر کشف شده که گمان می رود مربوط به اوایل دوره اسلامی باشد. این رصدخانه قدیمی ترین رصدخانه کشف شده ایران است.
در خارج شهر نیز بناهایی از آن دوره به جای مانده است. دژ کاخی که بخشی از استحکامات اردشیر خوره به حساب می آید و نام آن قلعه دختر است. به نظر می رسد این کاخ برای اقامت اردشیر و خانواده اش ساخته شده است. در بقایای کاخ سقف گنبدی به همراه تالاری با ایوان بزرگ به چشم می خورد. بر تنگاب برای گذر پلی به نام پل مهرنوسه وجود داشته که امروز تنها پایه سنگی بزرگ از آن به جای مانده است. به نظر می رسد این پل به دستان توانای مهرنوسه وزیر توانای ساسانی از جنس ساروج و لاشه سنگ با بسط های آهنی ساخته شده و در زمانه خود نزدیک به 50 متر طول همراه با یک دهانه اصلی و چند دهانه فرعی داشته است. سه نقش برجسته بر دل سنگ های اطراف پل به نام های تاج ستانی اردشیر، پیروزی و تاج بستان به چشم می خورد. آتشکده بزرگ و باشکوهی نیز در شمال شهر قرار دارد و احتمال می رود که محل نگهداری سه آتش مقدس بوده باشد. در برخی کتب تاریخی هم ذکر شده اقامتگاه و تالار بارعام پادشاهی بوده است. این بنا همچون قلعه دختر دارای ایوان بزرگ و گنبد و حیاط داخلی می باشد. بر دیوار های بنا نیز نقش نگاره هایی از شاهزاده های ساسانی در سال های اخیر کشف شده است.
بهترین زمان سفر
بهترین زمان سفر به شهر فیروز آباد اواخر زمستان تا انتهای بهار است. این شهر دارای تابستانی گرم خشک و زمستانی معتدل همراه با بارندگی است. در بهار زمین هایش لباس سبز می پوشند و طبیعتش جانی دوباره می گیرد. بهتر است زمان سفر خود به این شهر را به گونه ای تنظیم کنید تا بتوانید تمام دیدنی های به جا مانده از دوره ساسانی در فیروزآباد، بیشاپور و سروستان را ببینید.
ثبت ملی شهر باستانی اردشیر خوره
تمامی آثار به جا مانده از دوره ساسانی در این شهر ها به نام چشم انداز باستان شناسی ساسانی منطقه فارس در جلسه ژوئن 2018 به ثبت میراث جهانی یونسکو رسیده است.
در دنیای ما زیبایی و حیرت آور بودن گونه های مختلفی دارند، از عجایب طبیعی گرفته تا مواردی که توسط انسان ساخته شده اند، آثاری که هنوز پایدار هستند و یا اینکه به ویرانه تبدیل شده اند. فهرست این مقاله نیز حاوی برخی از زیباترین عجایب دنیاست. از بقایای تمدن های گم شده که برخی از آنها هنوز هم رمز آلود هستند، تا شهرهای دلربا و اشیا و عناصر خیره کننده در دنیای طبعیت، تمامی این عجایب همگی در فهرست مقاله ای که مطالعه خواهید کرد حضور دارند.
حتماً تا به حال نشنیده بودید که چه کارهایی از دست خودروهای کاروان بر می آید. برای همین در این مطلب بعد از جستجو در میان خودروهای کاروان، خودروهای پیکنیکی و نمایشگاه های خودروهایی که اندازه یک خانه مجهز هستند، به دنبال مدرن ترین موارد گشتیم. فقط این را بدانید دیگر دورانی که خودروهایی مانند تصویر بالا در خیابان ها وجود داشت گذشته است.
قاره آسیا در حقیقت بزرگترین و در عین حال پرجمعیت ترین قاره جهان به شمار می آید، به طور کل این قاره فضایی معادل 44.58 میلیون کیلومتر مربع را اشغال کرده است و باید بدانید که در این فضا 4 میلیارد و 164 میلیون نفر زندگی می کنند. قاره آسیا بطور کلی متشکل از 48 کشور مستقل، 6 کشور غیرمستقل و 6 کشور وابسته می باشد.
اگر به دنبال مقصدی هستید که هم تاریخ فرهنگی جذابی ارائه دهد و هم جمعیت بسیار کمی داشته باشد، آسیای مرکزی جایی است که باید به آن سفر کنید. به ویژه ترکمنستان، جایی که افراط گری های مدرن و تاریخ شوروی هنوز در کنار هم نفس می کشند. برای جیانلوکا پاردلی، راهنمای تور، این یکی از بهترین مکان ها برای آوردن مسافران است.
این ساختمان ها هر کدام غنی از تاریخ و سنت هستند و در عین حال همچون نگینی بر تاج معماری شهرهای میزبان خود می درخشند. جای تعجب نیست که این دانشگاه ها از مهمترین جاهایی هستند که در هر یک از شهرهای میزبانشان باید بازدید شوند. فهرستی که اینجا می بینید، شامل دانشگاه های معتبر یا مهمترین دانشگاه های اروپا نیست، اگرچه برخی از آنها در این لیست حضور دارند.
فرود در فرودگاهی که اطرافش را قله کوه های سرسبز فرا گرفته یا باندش در میان آب های نیلگون کارائیب قرار دارد، بیشتر شبیه به یک تصویر خیالی یا فیلم سینمایی است تا یک فرود در دنیای واقعی. چنین فرودهایی بیشتر شبیه پرواز بر فراز مناظر دیدنی اند تا یک پرواز معمولی، که نمایی از زیبایی های پیش رو را نشان می دهند و گاهی اوج این زیبایی ها به حساب می آیند.