مرتب سازی براساس:
در دامنه جنوبی کوههای شهر ری زیارتگاهی دیده می شود که منسوب به شهربانو، دختر یزدگرد سوم آخرین پادشاه ساسانی است که در حمله اعراب به ایران به همراه خواهرش به اسارت گرفته شد. کلا بنای سنگی نخستین معماری مربوط به عهد پیش از اسلام زمان ساسانی را دارد.
آرامگاه عطار نیشابوری بنایی است تاریخی که در دوره تیموری توسط امیر علیشیر نوایی بر روی قبر عطار نیشابوری ساخته شد. در دورههای پهلوی دوم مرمت کامل و دهه ۷۰ نیز مرمت مختصر شد. فریدالدین عطار نیشابوری شاعر و عارف نامی ایران در حدود سال ۵۴۰ هجری متولد و در سال ۶۱۸ درگذشت. آرامگاه وی در خیابان عرفان واقع در نیشابور کنونی هر ساله پذیرای علاقمندان به ادب و فرهنگ ایرانی است.
شمس الدین محمد معروف به شمس تبریزی عارفی بزرگ و شهیر و پیرو راه مولانا در سلوک عشق در سال 1248 میلادی چشم از دنیا بست. وی در نزد اسطوره عرفان، حضرت مولانا از محبوبیت خاصی برخوردار بود تا جاییکه ایشان بخش اعظمی از غزل های دیوان شمس تبریزی را خطاب به شمس الدین تبریزی سروده است.
خواجه ربیع که از یاران و سرداران امام علی و اصحاب حضرت محمد بود، در تاریخ با نام ربیع بن خثیم شناخته شده است و ساکن کوفه بود. او در جریان اختلافات بین امام علی و معاویه برای دوری از طرفین دعوا از عراق به سمت خراسان حرکت کرده است.
غیاث الدین ابولفتح عمربن ابراهیم نیشابوری خیامی معروف به عمر خیام تقریبا تمام زندگی طولانی مدتش را در نیشابور و اطراف آن سپری نمود. این دانشمند و متفکر بزرگ در طول عمرش با تخصص وافرش در زمینه های ریاضیات، جغرافیا، فلسفه و موسیقی خدماتی بی نظیری را ارائه داد و نامی جاودان از خود برجای گذاشت.
در ضلع جنوبی خیابان مولوی مقبره ای در فضایی به وسعت 30 هزار متر مربع قراردارد که سالهای سال است درب سبز رنگ آن به روی گردشگران بسته است. در واقع این یک مقبره خانوادگی بوده و مکان مقدسی برای زیارت نیست.
بنای یادبود شیخ الرئیس ابن سینا در وسط میدانی به همین نام در شهر زیبای همدان قرار گرفته، آرامگاهی که پیکر دانشمند و فیلسوف شهیر ایران زمین را در دل دارد. این آرامگاه با ساختمانی بسیار زیبا همانند الماسی درخشان در قلب شهر باستانی همدان می درخشد.
مقبره پیر پالان دوز، بنایی از دوره صفوی و منسوب به محمد عارف عباسی است که در سال 985 قمری ساخته شد و در سال 1375 به ثبت رسید. محمد عارف عباسی، از عرفای شیعه مذهب ذهبیه قرن دهم هجری بود. او در شهر مشهد، خانقاهی بنا کرده بود و برای امرار معاش پالان دوزی می کرد.
در نزدیکی میدان آزادی در محله طرشت روستایی به همین نام وجود داشته که در قرن ششم هجری قمری یکی از علمای دینی و روایان حدیث در این روستا چشم به جهان گشوده است. وی که شیخ عبداله طرشتی نام داشت خودش را ازنوادگان صحابی بزرگوار رسول الله حذیفه بن الیمان می دانست.
مقبره کمال الدین بهزاد و کمال الدین مسعود خجندی در قسمت جنوبی مهران رود و در جنوب غربی پل تاریخی بیلانکوه قرار دارد. در روزگاران گذشته هر دو سمت مهران رود در محله بیلانکوه را باغات سرسبز و آباد احاطه کرده بودند. باغ کمال نیز از جمله همین باغ های حاشیه مهرانرود است.