به شهر اردکان یزد می رویم تا با یکی از رمز آلود ترین مکان های گردشگری ایران آشنا شویم، غاری در میان کوه ها و در بر دانده روایت های دلنشین اما سوال بر انگیز از ایران باستان. زیارتگاه چک چک یا همان پیر سبز از جمله مکان های مقدس زرتشتیان است که در دامان کوه های با صلابت اردکان و در داخل غار قرار گرفته است.
پیش از توضیح دادن در رابطه این مقاله گردشگری باید ذکر کرد تمامی مطالب نقل قول هایی از بزرگان زرتشتی است اما تا به حال اتفاق نظری در رابطه با چگونگی شکل گیری زیارتگاه مقدس پیر سبز وجود نداشته است و از جمله معماهای کشف نشده تاریخ بشر است. با وجود روایت های گوناگون در رابطه با زیارتگاه چک چک، اما تمامی زرتشتیان از احترام بالایی برای این مکان مذهبی برخوردارند. در طی روزهای خاصی از سال همچون 24 الی 28 خردادماه هر سال زرتشتیان سراسر جهان به این مکان مقدس به گرد هم آمده و به انجام اعمال عبادی، جشن و سرور می پردازند. در کنار غار چک چک چندین اتاقک قدیمی به صورت پلکانی بر روی هم قرار گرفته است تا به مسافرین و زائرین زرتشتی اقامت دهند. جالب است بدانید برخی از آن ها خانه هایی به جا مانده از زمان ناصر الدین شاه قاجار هستند.
پس از رسیدن به پای کوه باید از وسیله نقلیه خود پیاده شوید و با عبور از 160 پله درنهایت به ورودی معبد می رسیم، دری که از میان درخت چنار کهنسال زیارتگاه نمایان است و سربازان هخامنشی بر روی آن نقش بسته اند. در میانه راه گفته های اوستا بر روی دیواره ها قرار گرفته اند که پیام های ارزشمندی به بشر می دهند، جمله هایی همچون: در دنیا راه یکی است و آن راه رستگاری است. وجود آب و گیاهانی همچون سیاوشان، مورد، چنار و انجیر کوهی در منطقه بیابانی یزد بسیار نادر و با ارزش است و باری دیگر سبب شگفت آور بودن این زیارتگاه سنگی می شود.
حال به درون این مکان شگفت انگیز و زیبا می رویم. آنچه که از یکی زیارتگاه در ذهن اغلب افراد شکل می گیرد، فضایی مکعب شکل با دیواره های صاف و گچی است اما زیارتگاه پیر سبز چهره ای متفاوت را به نمایش می گذارد. دیواره های دستکند صخره ای به وضوح در این معبد نمایان است و چکیدن آب از سقف بر روی کف مرمرین آن سبب افزایش رطوبت و همیشه خنک ماندن فضای روحانی زیارتگاه می شود. با بازدید از فضای داخلی متوجه ظرف هایی می شوید که قطرات آب را در خود جمع می کنند و به عقیده زرتشتی ها این آب مقدس است، به همین دلیل آن ها به عنوان تبرک به بازدیدکنندگان داده می شود. در وسط اتاق اصلی آتشدانی قرار گرفته است که هرگز آتش آن خاموش نمی شود. از دیگر بخش های جالب توجه این زیارتگاه، چاه 50 متری قرار گرفته در یکی از اتاق ها است و زرتشتیان معتقدند تمامی خواسته هایشان با آویزان کردن نخ به طناب آن، برآورده خواهد شد. طاقچه ها محل قرارگیری عکس بزرگان زرتشتی است و مردم گاه شمع هایی را در جلویشان روشن می کنند.
حال به تفسیر داستان های شگفت انگیز این زیارتگاه مقدس می پردازیم:
آقای رستم بلیوانی، رییس سابق انجمن زرتشتیان شریف آباد استان یزد معتقد است در زمان پادشاهی یزدگرد سوم کشور دچار مشکلات و نابسامانی شد و وی برای ترک مدائن، تصمیم گرفت به یزد امروز آید تا بتواند از خانواده خود محافظت کند. اما در میانه راه اتفاقات بسیاری رخ داد و هر یک از آن ها به سرنوشتی متفاوت دچار شدند. یزدگرد سوم آخرین پادشاه ساسانی بود و از پیروان دین زرتشت محسوب می شد. در این سفر همسر او کتایون، فرزندانش نیک بانو، نازبانو، پارس بانو، مهربانو، شهر بانو، هرمزان و اردشیر و مروارید خدمتکار این خانواده، یزدگرد را همراهی کردند اما پس از شکست پدر در مقابل مسلمانان و کشته شدنش به دست آسیابانی در خراسان، هر یک از اعضای خانواده در راه برگشت مسیری را طی کردند. مهربانو از سختی راه و گرسنگی فوت کرد، هرمزان و شهربانو به عنوان غلام و کنیز به دست عرب ها افتادند. اما برخی از آن ها غیب شدند، کتایون در چاهی پشت حصار شهر یزد غیب شد و ستی پیر اسم زیارتگاه او است. نازبانو در راه رفتن به جنوب یزد ناپدید می شود و بومیان زیارتگاه پیر نارکی را معبد این بانو می دانند. پارس بانو با گریز به روستای زرجوع اردکان در شکاف سنگی غیب می شود و می گویند در میان این سنگ جامه ای پیدا شده بود و آن را به عنوان تبرک جدا کردند. اردشیر در میان کوهی در شرق یزد غیب شد و زیارتگاهش به نارسته شهرت دارد. مروارید نیز در نزدیکی اردکان ناپدید می شود و زرتشتیان ارزش بسیاری برای این خدمه وفادار قائلند.
اما نیک بانو به هنگام نزدیک شدن به ضلع شرقی اردکان با دشمن مواجه می شود و در حین بالا رفتن از کوه و گریه های فراوان رو به کوه می کند و این خواسته را از آن طلب می کند: مرا چون مادری مهربان در آغوش خود بگیر و از دست دشمنانم برهان. پس از این خواسته به ناگاه کوه شکافته شده و نیک بانو از نظرها پنهان می شود و دشمن ناکام می ماند. گفته شده است چندی بعد چوپانی پس از گم کردن گوسفندان خود به پای این کوه می رسد و از فرط خستگی به خواب می رود. در خواب بجز دیدن رویای پیدا شدن گله اش بانویی در مقابلش ظاهر می شود و این چنین با او سخن می گوید: در این محل اتاقی بنام من بساز و شمع و چراغ بی افروز و به دیگران نیز خبر بده که چنان کنند. چوپان پس از بیدار شدن از خواب، گوسفندانش را صحیح و سالم پیش روی خود می بیند و یقین می دارد که هرچه در خواب دیده راست بوده، سپس با رفتن به پیش بزرگان زرتشتی و نقل این حادثه سبب ساخت و شناخته شدن معبد چک چک می شود.
در اندیشه دیگری از پیروان دین زرتشت آمده است تنها نمی توان باور داشت زیارتگاه چک چک به دلیل تقدس نیک بانو بود است. به گفته آن ها بزرگان دیگری همچون بابک خرمدین، آریوبرزن، آرش کمانگیر، رستم فرخزاد، مازیار قارن و افرادی از این قبیل وجود داشته اند و بنا بر فاصله بسیار تیسفون، محل شکست یزدگرد سوم، تا استان یزد، این امکان فرضیه باطل است و تنها افسانه ای بیش نیست.
به عقیده آن ها پیر سبز برگرفته از پیر به عنوان آخرین مرحله عرفان در در آیین میترایی است و سبز نیز به دلیل سرسبزی اطراف معبد بوده. با مقایسه این مکان مقدس با بناهایی همچون پیر شالیر کردستان و بی بی شهربانو شهر ری و وجود عنصر با ارزش آب در کنار آن ها، گفته شده زیارتگاه چک چک به پاس بزرگ نهادن مقام آناهیتا، الهه تمامی آب های جهان، است و برخی به آن معبد آناهیتا اردکان می گویند.
همانطور که گفته شد افسانه های متعددی در پس هر مکان رمز آلودی وجود دارد و این خود سبب افزایش جذابیت این مکان های گردشگری می شوند.
بهترین فصل سفر: نیمه اول فصل بهار و همچنین نیمه اول پاییز بهترین زمان سفر به زیارتگاه چک چک است چرا که قرارگیری آن در ناحیه کویری یزد ممکن است سبب اذیت شدن بازدیدکنندگان در خردادماه و روزهای گرم تابستان شود.
نکته: امکاناتی رفاهی از قبیل رستوران و سوپرمارکت در نزدیکی آن وجود ندارد و باید پیش از رفتن به این مکان لوازم مورد نیازتان را تهیه کنید. لازم به ذکر است خیله ها یا همان اتاق های ساخته شده در کنار زیارتگاه تنها برای اسکان زرتشتیان بوده و باقی بازدیدکنندگان بایستی اردکان و یا سایر شهر های نزدیک به معبد پیر سبز را برای اقامت انتخاب کنند. در طی مسیر پمپ بنزین وجود دارد پس نگران کم بودن سوخت ماشینتان نباشد.
نکته: مسیر رسیدن به زیارتگاه از میان کوه می گذرد و با وجود ساخت پله اما شیب این راه زیاد است، پس پیش از بازدید از آن حتما توانایی جسمانی خود و سایر همسفرانتان را در نظر بگیرید.
نکته: این مکان گردشگری همچون سایر مکان های مذهبی از قواعد خواصی پیروی می کند و بایستی به آن ها احترام گذاشت. در هنگام ورود باید کفش ها را در آورد و با دمپایی هایی که به شما داده می شود وارد شد، همچنین اغلب پیش از ورود به آقایان کلاهی داده می شود تا بر سر خود بگذارند. بانوان نیز همچون هنگام ورود به زیارتگاه های مسلمانان، در شرایط خاص امکان ورود به این مکان مقدس را ندارند.
ترین ها
دیدنی ها
دانستنیهای سفر
غذاهای ملل
فرهنگ و هنر
ایران گردی
ایده های سفر
سفرنامه ها
اخبار
ویدیو
ایرانگردی
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
-min.jpg)
آب و هوا
